Làng rau Trà Quế giờ đã thành sản phẩm du lịch

Lẩn khuất giữa phố cổ Hội An thanh bình là làng rau Trà Quế (xã Cẩm Hà, TP Hội An, Quảng Nam) nép mình giữa cù lao yên ả.
Làng Trà Quế được bao bọc bởi dòng sông Đế Võng và đầm rong Trà Quế. Thiên nhiên đã dành những đặc ân cho ngôi làng này nên ngàn đời nay, rau xanh từ Trà Quế được người tiêu dùng biết đến như một loại rau thơm ngon vào hàng bậc nhất Việt Nam.

Du khách nước ngoài với “một ngày làm nông dân” tại làng rau Trà Quế.

Hương vị đặc trưng

Cách đây 400 năm, những cư dân đầu tiên đặt chân lên vùng đất này sống bằng nghề chài lưới ven sông. Họ nhanh chóng phát hiện sự thuận lợi của điều kiện tự nhiên, làng nằm ven sông, cận đầm và nguồn nước tưới tiêu dồi dào nên nhiều gia đình đã chuyển sang khai canh trồng rau.

Rồi chiến tranh, những cánh đồng rau xanh bị cày xới tan tác bởi những hố bom sâu hoắm. Dù trải qua hai cuộc chiến khốc liệt nhưng bà con nông dân vẫn bám đất, kiên trì với nghề trồng rau. Hiện nay, cả thôn Trà Quế có 239 hộ, trong đó có 229 hộ làm nông nghiệp (trong số 229 hộ làm nông nghiệp có 200 hộ sống bằng nghề trồng rau luân canh, xen canh trên diện tích 40 ha).

Nếu như thiên nhiên đã ban tặng cho họ vùng đất trù phú thì bàn tay con người đã góp phần làm nên thương hiệu rau xanh Trà Quế nổi tiếng như ngày nay. Tận dụng sự thuận lợi do điều kiện tự nhiên mang lại cộng với sự cần cù, chịu thương, chịu khó, bà con nơi đây đã hình thành nên quy trình trồng rau hợp lý từ khâu làm đất, gieo trồng, chăm bón, thu hoạch, trong đó quan trọng nhất là khâu làm đất và chăm bón.

Cách chăm bón rau ở đây hết sức đặc biệt, ngoài việc tưới đủ nước hàng ngày, bón phân, rau còn được bón bằng rong do bà con vớt từ đầm rong Trà Quế. Do vậy, cây rau Trà Quế nổi tiếng xanh, thơm ngon hơn rau ở những nơi khác. Từ rất lâu, rau Trà Quế không những đáp ứng nhu cầu của người dân địa phương mà còn được tiêu thụ ở những vùng lân cận như Điện Bàn, Duy Xuyên, Hòa vang… Khác với rau xanh Đà Lạt, làng rau Trà Quế nổi tiếng vì có trên 20 chủng loại rau ăn lá và rau gia vị, đặc biệt là có nhiều loại rau không nơi nào thơm ngon bằng như húng, é, tía tô… Khi trộn lẫn các loại rau vào nhau sẽ hội đủ năm vị cay, chua, ngọt, đắng, chát.

Du khách với một ngày làm nông dân

Những năm 1980, 1990 của thế kỷ trước, những tưởng làng rau sẽ lụi tàn do thị trường tiêu thụ không có. Rau xanh được sản xuất ra nhiều nhưng chẳng biết bán đi đâu.

Từ khi du lịch Hội An khởi sắc, rau Trà Quế cũng đã thay da, đổi thịt. Người dân đã biết kết hợp giữa cách chăm sóc rau truyền thống và tiến bộ kỹ thuật, chăm sóc rau theo quy trình khép kín, không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, dần dần xây dựng được thương hiệu rau sạch đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng. Nhờ sự nhạy bén của Hội Nông dân xã Cẩm Hà mà họ đã tìm được thị trường tiêu thụ rau ổn định cho người nông dân Trà Quế. Hiện nay, mỗi ngày cung cấp trên nửa tấn rau cho Metro Đà Nẵng.

Ông Nguyễn Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Cẩm Hà, cho biết tính ra mỗi năm, một sào rau cho thu nhập khoảng 18 triệu đồng, sau khi trừ chi phí còn lãi khoảng 12 triệu đồng, gấp 10 lần so với làm lúa, đời sống bà con nông dân ổn định, con em nông dân được học hành, không còn tình trạng thất học như trước đây.

Nếu trước đây nghề trồng rau được coi là một nghề phụ thì nay nghề trồng rau đã mang một diện mạo hoàn toàn mới. Nông dân Trà Quế không chỉ coi việc trồng rau đơn giản như là tăng thu nhập mà còn là một việc làm ý nghĩa, mang lại nguồn rau sạch cho người tiêu dùng, xây dựng thương hiệu rau, làm ra những luống rau đẹp, mang tính nghệ thuật, phục vụ nhu cầu khách du lịch.

Ngày nay, du khách quốc tế đến với làng rau Trà Quế ngày càng đông. Nông dân nhanh chóng tiếp cận với “ngành công nghiệp không khói” này làm cho làng rau thêm khởi sắc. Du khách đến với Trà Quế bị mê hoặc bởi những luống rau xanh và tấm lòng mến khách của cư dân nơi đây. Họ không ngần ngại tự nguyện với công việc làm “một ngày làm nông dân Trà Quế”. Và tiếng lành bay xa, tên tuổi làng rau đã vượt khỏi khu phố và tìm đến với bạn bè năm châu.